Als je een motorfiets wil kopen, zijn er verschillende zaken die je keuze bepalen. Je kiest je motorfiets voornamelijk op basis van wat je er mee gaat doen. Ga je lange toertochten maken of reizen, ben je een sportieve snelle rijder of rij je liever in het terrein. Een van de zaken waar je dan op let is de eindaandrijving van de motorfiets van je keuze, cardan vs ketting. 

Motorfiets aandrijving

De meeste motorfietsen zijn voorzien van een ketting voor de aandrijving van het achterwiel. Ook wel secundaire aandrijving genoemd. Er zijn natuurlijk verschillende soorten motorfietsen die verschillende manieren van aandrijving hebben.

Een ketting lijkt de meest logische manier voor motorfiets aandrijving, het is een eenvoudig constructie en kost het minst.

Of een ketting de meest logische aandrijving is,  ligt aan de opstelling van het motorblok. Bij een dwars in het frame geplaatst motorblok is een ketting aandrijving logischer dan een cardan.

De krukas en de gehele aandrijflijn liggen immers dwars op de rijrichting. Hierdoor ligt ook de uitgaande as, waar het voortandwiel op zit, dwars op de rijrichting.

Je kan dan zeggen dat de hele aandrijving in de lengte richting van de motorfiets draait. En dat is precies zoals je wil dat de ketting draait om het achterwiel aan te drijven.

 

Een dwars geplaatste viercilinder in lijn met Ketting aandrijving

Bij cardan motorfietsen zit dat anders

Bij een dwars geplaatst motorblok met ketting aandrijving  houdt dat in dat het voortandwiel automatisch in de juiste richting staat en dat maakt de zaak makkelijker.

Uiteraard draait het achtertandwiel ook in dezelfde richting als de aandrijflijn van het motorblok. Omzetten van de draairichting is dus niet nodig.

Als je op een motorfiets met een dwars in de rijrichting geplaatst motorblok een cardan monteert, moet je de draairichting veranderen.  De krukas draait immers in de lengte richting van de motorfiets.

Het achterwiel draait vanzelf sprekend ook in de lengte richting van de motor anders kom je niet voorruit.

 

Een haakse overbrenging bij cardan motorfietsen

Beweging omzetten bij cardan motorfietsen

Ga je het achterwiel aandrijven met een cardanas dan moet je de draaibeweging van de krukas twee keer omzetten. Een keer om de cardanas, die in de lengte richting van de motor loopt aan te drijven.

Want die draairichting is natuurlijk tegenover gesteld aan de rijrichting van de motorfiets. En je moet de draairichting omzetten om het achterwiel aan te drijven.

De richting van de aandrijving verander je door een tandwiel met haakse vertanding toe te passen.

Dat is natuurlijk niet onmogelijk maar het kost energie en dus vermogen. Bovendien maakt het de constructie ingewikkeld en zwaar. Want cardan aandrijving is zwaarder dan kettingaandrijving.

 

De BMW R1200 GS met cardan met paralever systeem

Paralever systeem van BMW

Bij een motorfiets met ketting aandrijving is minder materiaal nodig dan bij een motorfiets met cardan. De cardan bestaat natuurlijk uit de cardanas en de kruiskoppeling en bij sommig motorfietsen zitten zelfs 2 kruiskoppelingen.

Dit is bijvoorbeeld het geval bij verschillende BMW’s. Zo heeft de BMW R1200 GS twee kruiskoppelingen, een bij de uitgaande as en een bij het cardan huis .

Er is tenminste een koppeling nodig om het op en neer bewegen van het achterwiel mogelijk te maken. Dit zogenaamde paralever systeem van BMW zorgt er ook voor dat de reactie krachten van het systeem zo goed als verdwijnen.

Bovendien zorgt het systeem ervoor dat het achterwiel het wegdek beter kan volgen. Het is hoe dan ook een goed bedacht systeem maar maakt het geheel ook zwaarder. En dat is weer nadelig voor de wegligging.

 

De dubbele kruiskoppeling bij de R-nineT Scrambler

On af geveerd gewicht telt

Hoe hoger het gewicht van een motorfiets hoe moeilijker deze te besturen is. Als je snelle bochten wil nemen met een motorfiets wil je zo min mogelijk gewicht te verplaatsen hebben.

Daarnaast is het zo dat het on afgeveerd gewicht telt. Dat wil zeggen, hoe zwaarder het wiel (on af geveerd gewicht) hoe lastiger het voor het wiel is om het wegdek te volgen.

Nou wordt niet iedere motorfiets wordt gebruikt voor het nemen van bochten met hoge snelheid natuurlijk. Dat geld zeker voor zware toer motorfietsen als bijvoorbeeld de GL1800 Goldwing van Honda of de BMW K1600 GT.

Maar ook voor zware toer motorfietsen geldt dat het on afgeveerd gewicht belangrijk is voor een goeie wegligging.

 

Voor off the road rijden is een ketting motorfiets het beste

Ketting motorfietsen wegen minder

Dus is het gewicht voor de ene motorfiets belangrijker dan voor de andere. Het zijn dan ook vooral de motorfietsen die gemaakt zijn voor het snelle bochtenwerk of het terrein die zo licht mogelijk worden gehouden.

De aandrijving van dit soort sportieve motorfietsen bestaat dan ook meestal uit ketting en tandwielen.

Een ketting vergt natuurlijk wel meer onderhoud dan een cardan. Een ketting moet natuurlijk af en toe gespannen en gesmeerd worden en gaat niet zolang mee als een cardan.

Een ketting heeft meer voordelen ten opzichte van een cardan. Een ketting geeft ook minder schokken door tijdens het accelereren en afremmen op de motor.

Gebruik je je motorfiets voor lange afstanden,  dan wil je een onderhoudsvrije eindaandrijving. Er zijn verschillende soorten motorkettingen en zeker de moderne O en X ringen kettingen hebben weinig onderhoud nodig.

 

Een ketting vraagt om meer onderhoud dan een cardan

Waar gebruik je je motorfiets voor

De meeste Off the Road motorfietsen zijn eencilinders en zijn vaak niet zwaarder dan 600 cc. Off the Road motorfietsen hebben langere veerwegen dan weg motoren . Omdat je er nu eenmaal flinke oneffenheden mee moet kunnen nemen.

Die lange veerwegen zijn ook een reden voor het monteren van een ketting aangezien een cardan geen hele grote oneffenheden aankan.Een ketting is veel soepeler dan een cardan en kan een grotere veeruitslag aan.

Een cardan is bovendien veel kwetsbaarder dan een ketting omdat een ketting meer schokken aankan zoals je die bij off the road rijden tegen kan komen.De getande riem wordt over het algemeen heel weinig gebruikt als eindaandrijving op motorfietsen.

Dat komt waarschijnlijk omdat de getande riem nog niet betrouwbaar genoeg is. De keuze voor Cardan motorfietsen of ketting motorfietsen hangt dus in grote mate af van wat je met een motor wil doen.