Het ging in de wereld van de motorfiets niet alleen om de pk’s. Veel mensen die een motorfiets kochten wilde iets speciaals, iets bijzonders. Want op exact dezelfde motorfiets rondrijden als je vrienden dat kon natuurlijk niet.

Een Bobber of een Caféracer

Als motorrijder wilde je je kunnen onderscheiden van de rest. Want we zijn allemaal individuen niet waar.

Toen de motorfiets in populariteit toenam vanwege de betere technische ontwikkelingen, begon er een vrij nieuwe bedrijfstak.

Motorfiets fabrikanten als Yamaha, Honda, BMW maakten technisch steeds betere motorfietsen. Maar daar bleef het voorlopig wel bij. Want de aankleding leek nog niet belangrijk.

Motorfietsen kregen langzamerhand meer vermogen en werden in wat vrolijkere kleuren gespoten. Meer dan dat deden de fabrikanten niet.

De gemiddelde motorrijder wilde zich echter met zijn stalen ros onderscheiden van de rest van het gepeupel.

 

Een verzameling cafe racers op de beurs in Utrecht

Bouw je eigen Caféracer

En omdat te bereiken was het zaak je gereedschap te pakken en aan het werk te gaan. De markt voor motorfietsen sprong handig op het verlangen van de motorrijder in.

In korte tijd kwamen er allerlei handige en minder handig accessoires op de markt. Zo kon je verschillende soorten sportstroomlijnen, windschermen of toerkuipen kopen.

Je kon je motorfiets ook in allerlei fantasiekleuren laten spuiten. Voor  veel motorrijders was dat echter nog niet voldoende.

Als je een wezenlijk andere motorfiets wilde moest je veel meer doen dan het spuiten van je tank en zijdekjes. Als motorrijder moest je zelf gaan bouwen.

 

Een verzameling zelfbouw motorfietsen op de motorbeurs in Utrecht

Een standaard motorfiets werd een Bobber

Bovendien bouwden de fabrieken hun motorfietsen vooral voor het gebruik op de weg.

En dat terwijl veel motorrijders hun motorfiets ook op een andere manier wilde gebruiken.

Motorrijders zijn over het algemeen avonturiers en willen zich niet aansluiten bij de massa.

De avonturier wil de zaken naar zijn eigen hand kunnen zetten. Meer van de gebaande paden af zeg maar. En dat kwam tot uiting in de motorfietsen van de avontuurlijke motorrijders.

Standaard motorfietsen werden vaak door avontuurlijk en eigenzinnige motorrijders flink onderhanden genomen.

 

Een op de CX 500 gebaseerde cafe racer

De Scrambler al voorloper voor de off the road

Dit resulteerde erin dat een gewone straat motofiets een heel ander uiterlijk kreeg.

Er ontstonden zo compleet nieuwe modellen zoals bijvoorbeeld de Scrambler. Met de Scrambler moest men het terrein in kunnen, dat was voornamelijk de bedoeling.

En om met een motorfiets het terrein in te kunnen waren aanpassingen nodig. De terrein motorfiets moest robuuster zijn en er moest zoveel mogelijk vanaf gehaald worden voor het gewicht.

Met het terrein klaar maken van standaard weg motoren was de Scrambler geboren.

Meer en meer motorrijders kregen in de gaten dat de motorfiets uit de fabriek te standaard was.

 

Een Bobber op het Bikes en Boards festival in Zandvoort

Grovere banden voor in het terrein

Met het zelf bouwen van deze zogenaamde Scramblers konden motorrijders hun eigen identiteit kwijt in hun tweewieler.

De Scrambler kreeg grovere banden voor het terrein en de uitlaten kwamen hoger te liggen dan de standaard uitlaten.

Omhoog gerichte uitlaten waren nodig om te voorkomen dat de uitlaten vol water liepen bij het rijden in het terrein.

De Scrambler was echter nog geen echte terrein motor. Laat staan dat het een off the road motorfiets was.

De huidige off the road motorfiets is natuurlijk veel beter uitgerust voor zwaar terrein. De Scrambler kwam echter wel redelijk in de buurt.

De Ace cafe bij London

De Caféracer voor naar het cafe

Maar de Scrambler was niet de enige poging van motorrijders om zich te onderscheiden van de rest. In Engeland ontstond in de jaren vijftig een geheel andere rage.

Motor fanaten in het Engeland van de jaren vijftig maakten er een sport van om café naar café te racen. Dit racen werd meestal gedaan op omgebouwde weg motorfietsen.

Ook hier ging het, net als bij de Scrambler om omgebouwde en aangepaste fabrieksmotoren.

Want ook de Caféracers wilde een exclusieve motorfiets die zo uniek mogelijk was.

 

Een Caféracer op basis van de boxer van BMW

De Ton-up boys en de rockers in het Ace cafe

Om de motorfietsen zo ligt en snel mogelijk te maken moest er van alles van de motorfiets afgehaald worden. Want het ging om de snelheid en meer niet.

Het voornaamste doel van de Caféracer was het behalen van de magische 100 mijl per uur grens.

Dit werd ook wel ton-up genoemd. Een berucht café waar het hele café racen zou zijn ontstaan werd het Ace café genoemd.

Het Ace-café was van 1938 tot 1969 een weg restaurant in de buurt van London. Bij dit weg restaurant verzamelde zich de zogenaamde Ton-up boys en de rockers.

De Ton-up boys maakten deel uit van een club Caféracers die zich regelmatig verzamelde in het Ace café.

De NineT, de cafe racer van BMW

De Caféracer was gebouwd op snelheid

De Rockers was net zo’n club die zich in regelmatig in het Ace café verzamelde.

In de tweede wereld oorlog werd het Ace café gebombardeerd en in 1949 werd het herbouwd.

De Caféracer was niet gebouwd op comfort maar op snelheid want de ton-up moest zo snel mogelijk gehaald worden.

In het Ace-café werden ook verschillende andere motorclubs opgericht en er werd natuurlijk rock en roll muziek gedraaid.

Om een goeie Caféracer te bouwen moest er zoveel mogelijk van de motorfiets afgehaald worden. Ook de zit positie moest ingesteld zijn op het halen van de magische 100 mijl.

De Triton had een Featherbed frame

Caféracers hadden meestal een een persoonszadel, een kleine benzine tank om gewicht te besparen en omhoog gerichte uitlaten.

Een van de bekendste Caféracers is de Triton. Een Triumph Bonneville met een Norton Featherbed frame.

Het Featherbed frame was een brons gelast dubbel wiegframe met een roadholder voorvork.

Het frame werd vanwege zijn kwaliteiten ook gebruikt voor andere merken motorren.

In Amerika was het fenomeen Caféracer ook bekend maar dan onder de naam Canyon racer. Het doel was hetzelfde en dat was van café naar café racen en natuurlijk het halen van de 100 mijl per uur.

 

Een Caféracer gemaakt van een CBX, de zes cilinder van Honda uit de jaren 80

Het karakter van de Bobber

Naast de Caféracer en de Scrambler was er ook nog de Bobber. Ook de Bobber werd door het verwijderen van allerhande “onnodige”  onderdelen lichter gemaakt.

In de meeste gevallen werd het achterspatbord verwijderd en het voorspatbord korter gemaakt. De Bobber ontstond midden jaren 30.

De Bobber en de subcultuur er om heen kreeg veel bekendheid vanwege de film “The Wild One” met Marlon Brando in de hoofdrol.

In deze film werd de motorrijder afgebeeld als woeste ongecontroleerde relschopper.

Het verhaal rondom de Wild One was gebaseerd op gebeurtenissen die nooit hadden plaats gevonden. 

Een door Kawasaki nieuw gebouwde Caféracer

Een film over een straatfeest

Het verhaal zou gaan over een straatfeest voor motorrijders waar rellen uitbreken. De film was gebaseerd op deze zaken die nooit gebeurd zijn.

De Bobber werd voornamelijk korter en lager gemaakt. In veel gevallen werden er ook andere frames gebruikt waardoor er een geheel andere motorfiets ontstond.

Het karakter van de Bobber werd onderstreept door het ontbreken van opzichtige kleuren en chroom.

Uiteindelijk werden er ook races gebaseerd op het model van de Bobber. De Bobber wordt onterecht ook nogal eens verward met de Chopper.

 

Een Bobber gebaseerd op de Yamaha XS650 Twin

De Chopper ontstond in de jaren 60

De Chopper is ontstaan in midden jaren 60. De chopper zou zijn oorsprong gevonden hebben in teruggekeerde Vietnam veteranen.

Vietnam veteranen voelde zich niet meer thuis in de Amerikaanse maatschappij en rebelleerde tegen de gevestigde orde.

De Chopper was het symbool van verzet tegen wet en regelgeving. De chopper was meestal gebaseerd op de Amerikaans Harley Davidson.

Althans het motorblok werd gebruikt en meer ook niet. De Chopper staat bekend om zijn lange voorvork en hoge stuur.

Voor Amerikaanse motorrijders is de Chopper nog steeds het vrijheidssymbool bij uitstek.

 

Een zelfbouw racer op basis van de TR1 van Yamaha

Bij de Chopper gaat het niet om snelheid

Toch zijn er ook choppers die gebaseerd zijn op niet Amerikaanse motorfietsen. De Chopper is overigens niet te vergelijken met de Bobber, de Caféracer of de Scrambler.

Waar de Bobber en de Scrambler voornamelijk op snelheid en wegligging gebaseerd waren was de Chopper dat absoluut niet.

Er zijn Choppers gebaseerd op Engelse motorfietsen zoals de Norton en de Triumph maar ook Japanse motorfietsen worden hiervoor gebruikt.

Steeds meer fabrieken krijgen in de gaten dat er motorrijders zijn die iets bijzonder willen. Zo kwam BMW onlangs uit met de zeer succesvolle RNineT Scrambler.

Niet iedereen heeft behoeft aan de standaard toermotorfiets of sportmotor.

Veel motorrijders willen iets speciaals en daar spelen steeds meer motorfiets fabrikanten op in. De motormarkt reageert duidelijk op de wens naar meer onderscheid.